اظهارنامه مالیاتی چیست؟ یک گزارش مالی برای اشخاص حقیقی و حقوقی است. این سند شامل اطلاعات مالیاتی شخص حقیقی یا حقوقی با جزییات درآمد، هزینه و سود و زیان آنها می باشد. سالانه افراد یا مشاغل گزارش مالی خود را که به عنوان اظهارنامه مالیاتی نامیده می شود به سازمان امور مالیاتی کشور و بانک ها ارائه می کنند.
این اداره بر اساس مدارک ارائه شده میزان مالیات قابل پرداخت را تعیین می کند. هر شخص حقیقی و حقوقی که در ایران به فعالیت اقتصادی می‌پردازد و از این طریق درآمد کسب می‌کند، موظف به پرداخت مالیات و ارائه آنلاین اظهارنامه مالیاتی است. با این حال، میزان مالیات در بین افراد متفاوت است.
نکته در صورتی که اگر افراد در مهلت تعیین شده اظهارنامه اینترنتی خود را ارسال نکنند، دولت از طرف آنها اظهارنامه برآوردی را ثبت می کند.
مطالعه بیشتر: وکیل مالیاتی
چه کسانی ملزم به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند؟
طبق مقررات مالیاتی ایران، اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی که به عنوان کارفرما و ایجاد درآمد فعالیت می کنند، موظف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند. به ویژه کسانی که درآمد فروش کالاها و خدمات آنها در سال قبل از یک تا سه میلیارد تومان و بیشتر بوده، ملزم به پرداخت مالیات هستند. این شامل صاحبان بیمارستان ها، صاحبان کارخانه ها، مشاغل صرافی، واحدهای تولیدی، بهره برداران معدن، دارندگان کارت های بازرگانی، کلینیک های تخصصی، فروشگاه های زنجیره ای و… می شود.
این افراد را می توان در چند گروه طبقه بندی کرد:
- اشخاص حقیقی و حقوقی که در داخل ایران فعالیت می کنند و از پرداخت مالیات معاف نیستند.
- اشخاص حقیقی و حقوقی که در خارج از ایران به کار اشتغال دارند.
- اشخاص حقیقی و حقوقی که مقیم خارج از کشور هستند ولی در ایران کسب درآمد می کنند.
- اشخاص حقیقی یا حقوقی غیر ایرانی که در داخل ایران درآمدزایی می کنند.
نکته : در گذشته افراد موظف بودند قبل از مراجعه به اداره امور مالیاتی دفترچه اظهارنامه مالیاتی خود را به صورت دستی تکمیل می کردند تا به پرونده آنها رسیدگی شود. با این حال، در حال حاضر، تمام مراحل به صورت اینترنتی انجام می شود.
افراد معاف از مالیات و اظهارنامه
- شهرداری ها و سازمان های وابسته به این نهاد در سراسر استان های کشور
- موسسات و وزارتخانه ها
- سازمان ها و نهادهای بهره مند از بودجه عمومی دولت
- همچنین عشایر، کارگران، صیادان و شرکت های تعاونی دانشجویی و دانش آموزی
انواع اظهارنامه مالیاتی چیست؟
نوع های مختلف اظهارنامه مالیاتی چیست؟ در ایران این اظهارنامه به چند گروه مجزا دسته بندی می شوند. این گروه ها شامل موارد زیر است:
- اظهارنامه مالیاتی عملکرد: این اظهارنامه توسط اشخاص حقیقی و حقوقی برای تعیین میزان مالیات بر درآمد مورد استفاده قرار می گیرد.
- اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده: مشاغل ملزم به ارائه این اظهارنامه برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به صورت فصلی هستند.
- اظهارنامه مالیاتی ماده 100: این امر شامل صاحبان مشاغل کوچک و اشخاصی می شود که مشمول مقررات ماده 100 قانون مالیات های مستقیم هستند.
- اظهارنامه مالیات بر اجاره املاک: این برای صاحبان املاکی است که از اجاره درآمد کسب می کنند.
- اظهارنامه مالیاتی حقوق و دستمزد: کارفرمایان و شرکت ها باید اطلاعات مربوط به مالیات حقوق کارکنان را ارائه دهند.
- اظهارنامه مالیاتی نقل و انتقال املاک: این امر برای خریداران و فروشندگان املاک برای تسویه تعهدات مالیاتی مربوط به نقل و انتقال اموال ضروری است.
- اظهارنامه مالیات بر ارث: وراث یا نمایندگان قانونی آنها باید این اظهارنامه را برای تسویه مالیات بر دارایی های موروثی ارائه کنند.
- اظهارنامه تسعیر ارز: شرکت هایی که با ارزهای خارجی سر و کار دارند باید این اظهارنامه را برای محاسبه مالیات در صورت نوسانات نرخ ارز تهیه کنند.
درصد فعالیت در اظهارنامه مالیاتی چیست ؟ این درصد میزان درآمد حاصل از فعالیت را نشان می دهد. اگر این فعالیت تنها منبع درآمد شما باشد، با عدد 100 نشان داده می شود.
مراحل ارسال اظهارنامه مالیاتی در سامانه
برای شروع مراحل ثبت نام باید به سایت اظهارنامه مالیاتی به آدرس tax.gov.ir مراجعه کنید. روی گزینه با عنوان «ورود به درگاه ملی خدمات الکترونیکی» کلیک کنید. در این مرحله ضروری است که قبلا یک حساب کاربری ایجاد کرده باشید. در صورتی که این کار را انجام نداده اید، ابتدا باید مراحل ثبت نام در سامانه را انجام دهید و قبل از اقدام به ارسال اظهارنامه، کد مالیاتی دریافت کنید.
مراحل ارسال اظهارنامه در سامانه به شرح زیر است:
1.با ورود به پنل کاربری سامانه، اولین قدم این است که از منوی سمت راست صفحه، گزینه «اظهارنامه ها و منابع مالیاتی» را انتخاب کنید.
2. سپس نوع اظهارنامه را مشخص کنید. به عنوان مثال، اکثر اشخاص حقیقی و حقوقی با اظهارنامه درآمد کل سر و کار دارند.
3. در صفحه باز شده گزینه ثبت اظهارنامه جدید را انتخاب کنید.
4. پس از انتخاب این گزینه به سامانه اظهارنامه مالیاتی هدایت می شوید. در این فرم ابتدا باید اطلاعات شناسایی شخصی خود را وارد کنید. در مرحله بعد، جزئیات مربوط به محل کسب و کار خود را ارائه می دهید. پس از آن، شما باید اطلاعات فروش و سود و زیان خود را وارد کنید.
مالیات شما بر اساس اطلاعاتی که وارد کرده اید به صورت خودکار محاسبه و نمایش داده می شود. در صورت موافقت با مبلغ محاسبه شده باید گزینه ارسال نهایی را انتخاب و کد رهگیری دریافت نمایید. متعاقباً باید مبلغ مالیات را به صورت آنلاین در بازه زمانی مشخص شده پرداخت کنید.
مهلت قانونی تسلیم اظهارنامه مالیاتی 1404
مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی هر ساله توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین می شود. هم اشخاص حقیقی و هم اشخاص حقوقی بر اساس نوع اظهارنامه، زمان بندی متفاوتی برای تسلیم دارند. به عنوان مثال:
- اظهارنامه مالیات بر عملکرد برای اشخاص حقیقی و حقوقی به صورت سالانه محاسبه می شود. پایان سال مالی که آخرین مهلت تسلیم اظهارنامه برای سال جاری است تا پایان 31 تیرماه می باشد.
- مشاغل مشمول مالیات بر ارزش افزوده باید اظهارنامه های فصلی را در پایان هر فصل ارائه دهند. آخرین مهلت تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده 15 روز پس از پایان فصل مالی مربوطه می باشد.
- اظهارنامه مالیات بر ارث یا اظهارنامه مالیات نقل و انتقال باید در زمان معامله ارائه شود.
- اظهارنامه مالیات بر درآمد کارکنان نیز به صورت ماهانه ارائه می شود.
مدارک مورد نیاز برای تسلیم اظهارنامه مالیاتی
هنگام تکمیل فرم اظهارنامه مالیاتی چیست ، همراه داشتن مدارک زیر ضروری است:
- کلیه مجوزهای شرکت از قبیل جواز کسب و …
- اساسنامه، اسناد ثبت شرکت، نشریات روزنامه رسمی و حوزه فعالیت شرکت
- قرارداد اجاره یا گواهی نشانی قانونی شرکت
- اطلاعات شناسایی شامل کارت ملی و شناسنامه اعضای هیئت مدیره و صاحبان امضا شرکت
- گواهی ترازنامه برای اشخاص حقیقی یا حقوقی
- صورت سود و زیان اصلی (فقط برای افراد متکلف)
- مبلغ درآمد و فروش داخلی و خارجی
- گواهی صورتحساب بانکی ممهور به مهر شرکت
- شماره ثبت دفاتر حقوقی و کد رهگیری
- قیمت تمام شده کالا یا خدمات
- کلیه قراردادهای شرکت یا موسسه
- مانده سود و زیان دوره قبل و نقل و انتقال حساب تعدیل سنواتی
- اسناد مالیات پرداخت شده
- کارت بازرگانی شرکت در صورت موجود
- گواهینامه حساب های سال های گذشته برای بررسی حسابرس مالیاتی
- اسناد مورد نیاز سازمان مالیاتی مانند پرداخت های بیمه
اظهارنامه مالیاتی ماده 100 چیست؟
طبق ماده 100 قانون مالیات های مستقیم، مشاغلی که درآمد آنها کمتر از حد معین باشد، جزء شغل های کوچک طبقه بندی می شوند. این مشاغل این امکان را دارند که به جای ارائه اظهارنامه مالیاتی، فرمی را با جزئیات فروش و درآمد خود از طریق سیستم ارسال کنند. مبلغ مالیات این افراد به صورت توافقی محاسبه و پرداخت می شود.
جرائم مرتبط با تأخیر در تسلیم اظهارنامه مالیاتی
چنانچه شخص حقیقی یا حقوقی در مهلت مقرر نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی یا پرداخت مالیات تعیین شده اقدام ننمایند، مشمول جریمه خواهند شد. این جریمه معمولاً 30 درصد از مبلغ مالیات پرداخت نشده تعیین می شود و غیر قابل بخشش است.
اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی که شرکت آنها در سال جاری هیچ گونه فعالیت مالی نداشته اند، همچنان موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی سفید هستند. در غیر این صورت جریمه هایی به همراه خواهد داشت.
مطالعه بیشتر : مالیات بر ارزش افزوده
سوالات متداول
اظهارنامه مالیاتی چیست و چه هدفی دارد؟
اظهارنامه مالیاتی یک گزارش مالی است که درآمد، هزینه، سود و زیان اشخاص حقیقی و حقوقی را در بر می گیرد. اداره مالیات کشور به اطلاعات مندرج در اظهارنامه شما نیاز دارد تا میزان مالیات قابل اعمال برای افراد و شرکت ها را مشخص کند.
چه کسانی برای ارائه اظهارنامه مالیاتی مسئول هستند؟
اشخاصی مانند صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی مانند شرکت هایی که درآمدزایی می کنند موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند.
جرایم تاخیر در تسلیم اظهارنامه چیست؟
جریمه تاخیر در تسلیم اظهارنامه مالیاتی شامل جریمه مالی است که به عنوان درصدی از مالیات تعیین شده محاسبه می شود. علاوه بر این، ممکن است منجر به از دست دادن معافیت های مالیاتی شود.
چطور می توان اظهارنامه مالیاتی را تصحیح یا ویرایش کرد؟
در صورت نیاز به اصلاح اظهارنامه پس از تسلیم، باید به سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی www.tax.gov.ir مراجعه کنید. این پلتفرم امکان درخواست ویرایش اطلاعات وجود دارد.
